نقد فیلم توگو؛ همکاری ویلم دفو با قهرمان ­ترین سگ دنیا در درام دیزنی

فکر می‌­کردید «بالتو» سگِ قهرمان واقعی «مسابقه­ بزرگ رحمت» بوده است؟ حالا وقت آن رسیده که با توگو آشنا شوید، سگ سورتمه­ فوق‌العاده شجاع (و بسیار بانمکی) که واقعاً موجب موفقیت مأموریت شد.

بله، بله، ویلم دفو در این فیلم بازی می‌­کند، اما درام تاریخی متحرک «اریکسون کور»، «توگو»، فیلمی درباره­ سگ­‌هاست. و چرا نباید این‌طور باشد؟ دیزنی پلاس صفی طولانی از فیلم­‌های کلاسیکی مانند «بالتو»، «عزم راسخ» و «سفیددندان» و تعداد زیادی اقتباس از «آوای وحش» (اقتباس بعدی سال دیگر با بازی هریسون فورد اکران خواهد شد) ساخته است و این یکی ذهنیت متفاوتی نسبت به برادران سگی خود دارد.

با اینکه احتمالاً طرفداران معمولی سگ‌­های سورتمه هم نام بالتو – یک سگ سورتمه­ شجاع که الهام­‌بخش یک انیمیشن (از کمپانی یونیورسال، نه دیزنی) و یک مجسمه­ مشهور در سنترال پارک بوده است – را می­‌دانند اما تعداد کمی هستند که توگو را بشناسند، هرچند می­‌توان گفت که توگو قهرمان واقعی «مسابقه­ بزرگ رحمت» بوده است.

جلوه­‌های ویژه­ تأثیرگذار، بازی گرم و صمیمانه­ دفو و تعداد زیادی توله‌­سگ بامزه باعث شده‌­اند این فیلم یک سر و گردن از سایر فیلم­‌های اخیر دیزنی پلاس بالاتر باشد و ظاهراً درام «کور» به شکلی تنظیم شده است که به عنوان اولین فیلم عامه‌­پسند واقعی این شرکت فیلمسازی به موفقیت دست پیدا کند.

«تام فلین» مقدار زیادی درام حقیقت­‌بنیان (و چند گره­ داستانی عجیب) در فیلمنامه­ خود جا داده است و با اینکه این عوامل احتمالاً چندان به مذاق تماشاچیان جوان خوش نخواهند آمد اما مطالبات انسانی و هزینه­ سگ­‌ها در مسیر رساندن سرم مبارزه با دیفتری در طول یک زمستان جان­‌فرسا در آلاسکا عناصر تشکیل‌­دهنده­ یک درام کلاسیک هستند. دفو در نقش پرورش‌­دهنده و راننده­ سورتمه­ افسانه‌­ای «لئونارد سپالا» (که به گسترش استفاده از سگ­‌های هاسکی سیبرین آمریکایی در مناطقی غیر از آمریکا کمک کرد) ظاهر می­‌شود که برای تهیه داروی مورد نیاز برای نجات جان کودکان شهر محل زندگی­‌اش، «نوم» در آلاسکا، به یک سفر ۶۰۰ مایلی می‌­رود.

اما «توگو» واقعاً داستان همین است: سگ راهنمای شگفت­‌انگیز لئونارد، توگو، سگ ضعیفی است که در محاصره­ شرایطی وحشتناک توانست به یک موفقیت بزرگ دست یابد. «توگو» در میانه­ شیوع یک بیماری واگیردار آغاز می­‌شود، اکثر کودکان شهر در قرنطینه و در انتظار دارویی هستند که ممکن است هیچ‌گاه از راه نرسد. در حالی که لئونارد و همسر دلیرش «کنستانس» (با بازی عالی جولین نیکلسون) خودشان فرزندی ندارند که نگرانش باشند (یکی از گره­‌های داستانی نادرست همین‌جاست؛ خانواده­ سپالا در واقع یک دختر کوچک بیمار داشتند)، در فیلم چنان نشان داده می‌­شود که لئونارد می‌­تواند تصمیم بگیرد به جامعه‌­اش کمک کند فقط چون عضوی از آن جامعه است.

وقتی که لئونارد، توگو و دیگر اعضای تیم راهی مأموریتی می­‌شوند که ممکن است به شکست، مرگ یا حتی بدتر از آن بی‌انجامد، فیلمنامه­ فلین به زمان کوچکی توگو برمی­‌گردد. او که سگی بیمار، کم­وزن و بازیگوش است نمی­‌تواند اولین انتخاب لئونارد برای سگ‌­های سورتمه باشد اما علاقه­ کنستانس به این توله‌­سگ را نمی‌­توان نادیده گرفت. درست قبل از اینکه به یک شیطنت دیگر دست بزند، لئونارد می‌­گوید «اونا حیوونای خونگی نیستن، دوستامون نیستن، بچه­‌هامون نیستن، حیوونن، حیوونای کاری هستن.» لئونارد و توگو هر دو رهبر به دنیا آمده‌­اند (توگو حتی در کوچکی هم دوستانش را مجبور می‌­کند در انجام کارهای دیوانه‌­وار به او کمک کنند)، اما در ابتدا رابطه­ خوبی ندارند. لئونارد حتی سعی می­‌کند سگ را بفروشد، اما هر دو بار کار به جار و جنجال و خشونت می­‌کشد.

یکی از خریداران احتمالی فریاد می‌­زند «دردسرش بیشتر از فایده‌­اشه!» اما وقتی لئونارد درمی­‌یابد که می‌­تواند از انرژی توگو برای کشیدن سورتمه استفاده کند، متوجه­ ارزش توگو می­‌‌شود.

توگو نقش قهرمان فیلم را بر عهده دارد – وقتی گروه راهی سفر می­‌شود، مردم شهر او را تشویق می‌­کنند نه لئونارد را، اما این حس به تماشاچی دست می‌­دهد که نه بازیگر و نه لئونارد اهمیتی به این موضوع نمی­‌دهند – اما در حالی که جلب توجه‌­ها به سگ باعث می­‌شود فیلم «توگو» برای جوان­ترها جذاب­‌تر باشد اما مقداری درام انسانی هم در قلب فیلم جا داده شده است. فیلمساز تصمیم گرفته است نحوه­ رخ دادن مسابقه­ بزرگ را ساده کند: لئونارد را به عنوان تنها سورتمه‌­ران سفر معرفی می­‌کند و بعد از ردیفی از دیگر سورتمه‌­رانان پرده برمی­‌دارد که همگی برای انجام بخش­‌های کوچک­تری از این سفر دشوار انتخاب شده‌­اند.

این پرده‌­برداری غافلگیرکننده کمی از سکون و سستی اواسط فیلم را از بین می‌­برد اما پیچشی غیرضروری در فیلمی به وجود می‌­آورد که می‌خواهد بعضی از سوابق تاریخی را تصحیح کند. بالتو که رهبر سگ­‌هایی بود که قسمت آخر مسابقه را دویدند (و بله، بالتو هم در فیلم نشان داده می­‌شود) مدت­‌هاست که به عنوان اصلی‌­ترین سگ قهرمان شناخته شده است اما این شهامت خارق‌­العاده­ توگو است که انجام سفر را ممکن می‌کند.

جلوه­‌های ویژه­ درخشان فیلم به تقویت خود مسابقه کمک می­‌کنند، از جمله در یک صحنه­ اضطراب­‌آور که در آن چیزی نمانده تمام گله­ سگ‌­ها به یک دره­ عمیق و پرشیب سرازیر شوند. از این صحنه بهتر، سکانس وحشتناکی است که در آن گروه با سرعت زیادی از روی یخ‌­های شکننده­ خلیج نورتون می­‌گذرند (می­‌توان گفت این قسمت، شناخته­‌شده‌­ترین بخش از مأموریت سپالا و توگو بوده است، هرچند فیلم کمی درام هم به آن اضافه می­‌کند) و در این راه با مرگ هم رودررو می­‌شوند.

گفته می­‌شود که دفو برای بازی در این فیلم، سورتمه‌­رانی را آموخته است و این تعهد و شایستگی در تمام فیلم خود را نشان می­‌دهد. صحنه­‌های طولانی سورتمه‌­رانی ممکن است برای بعضی افراد کمی خسته‌­کننده باشد اما به شکل تأثیرگذاری فیلمبرداری شده‌­اند و ترس و اضطراب موقعیت و مهارت فوق‌­العاده­ لئونارد و سگ­‌هایش را به خوبی نشان می­‌دهند.

وقتی فیلم بیشتر به سمت احساسات متمایل می­‌شود، از حالات سگ بسیار بانمک توگو گرفته (باید فوراً جایزه‌­ای برای بهترین بازیگر سگ تدارک ببینیم) تا لحظات دشوارتر بعدی، واقعاً تأثیرگذار می‌­شود. خوش شانسی وقتی خود را نشان می­‌دهد که پس از یک سفر سخت و طلانی، لئوناردِ لرزان توگو و تیمش را در آغوش می­‌گیرد و فریاد «سگ خوب! سگ خوب! همتون خوبین!» سر می­‌دهد. این عناصر موجب تقویب پایان نیم ساعتی غیرمنتظره‌­ای می­‌شوند که داستان اتفاقات پس از آن پیروزی ظاهری در مسابقه­ بزرگ را تعریف می‌­کند.

با اینکه یک فیلم دیگر (سرفه، «بالتو»، سرفه) با رساندن سرم و نجات جان کودکان به پایان می‌­رسید (که مطمئناً پایان خوبی است)، «کور» در روزهای بعد از پایان سفر، همچنان توگو و خانواده­ سپالا را دنبال می­‌کند. این احتمال که ممکن است توگو برای آخرین بار سورتمه کشیده باشد، لئونارد را عذاب می‌­دهد (و احتمالاً قلب تعدادی از تماشاچیان جوان را هم خواهد شکست) اما در راستای هدف فیلم برای نشان دادن واقعیت و حقیقت، هرچند دردناک، قرار دارد. ممکن است که تاریخ بالتو را ترجیح داده باشد اما او – و همتای انیمیشنی­‌اش – رقابت تنگاتنگی با جذابیت­‌های توگو دارند.