فیلم هری پاتر و سنگ جادو «Harry Potter and the Philosopher’s Stone» سرآغاز یکی از مهیج‌ترین مجموعه آثار سینمایی دهه ۲۰۰۰ میلادی بود. فیلمی در ژانر فانتزی جادو که اقتباسی سینمایی از مجموعه کتاب‌های هری پاتر است. نوجوانی با قدرت‌های جادویی که یکی از خاص‌ترین دنیاهای فانتزی را به مخاطبان معرفی می‌کند.
مجموعه رمان‌های هری پاتر همواره پای ثابت گفت‌وگوهای طرفداران ادبیات فانتزی است. زیرا هری پاتر را بعد از مجموعه رمان‌های ارباب حلقه‌ها یکی از مهمترین آثار فانتزی در ادبیات جهان می‌دانند. مجموعه‌ای که توسط نویسنده انگلیسی تبار یعنی جی.کی. رولینگ « J. K. Rowling» در ۸ جلد به نگارش درآمده و از آن اقتباسی سینمایی نیز ساخته شده است.
۸ گانه هری پاتر
مجموعه فیلم‌های هری پاتر اقتباسی از کتاب‌های آن است. مجموعه‌ای که شامل ۸ فیلم سینمایی با نامهای هری پاتر و سنگ جادو، هری پاتر و تالار اسرار، هری پاتر و زندانی آزکابان، هری پاتر و جام آتش، هری پاتر و محفل ققنوس، هری پاتر و شاهزاده دورگه، هری پاتر و یادگاران مرگ قسمت اول و هری پاتر و یادگاران مرگ قسمت دوم است.
اولین قسمت از این مجموعه با نام هری پاتر و سنگ جادو در سال ۲۰۰۱ به اکران عمومی درآمد. فیلمی که همزمان با انتشار اولین قسمت از مجموعه فیلم‌های ارباب حلقه‌ها «The Lord of the Rings» منتشر گردید. این تقابل جذاب در سال ۲۰۰۱ یکی از مهمترین وقایع سینمای فانتزی را شکل می‌دهد. زیرا طرفداران این دو مجموعه همواره در تلاش هستند که ثابت کنند دنیایی که آن‌ها دوست دارند نسبت به دنیای دیگر بهتر است.
فیلم هری پاتر و سنگ جادو دوبله فارسی در فیلم‌گردی
مجموعه هری پاتری دنیایی فانتزی بر محوریت جادو را برای مخاطبان خود ترسیم می‌کند و از سوی دیگر ارباب حلقه‌ها دنیایی فانتزی بر محوریت حماسه را. همین تقابل باعث شده است تا این دو مجموعه سینمایی در بین طرفدارانشان از محبوبیت خاصی برخوردار باشند.
فیلم هری پاتر و سنگ جادو دوبله فارسی در فیلم‌گردی
گفته شد که تم اصلی مجموعه فیلم‌های هری پاتر بر مبنای رمانی فانتزی از جی.کی. رولینگ است. کارگردان اثر نیز کریس کلمبوس «Chris Joseph Columbus» بوده که قسمت اول و دوم مجموعه هری پاتر را کارگردانی کرده است. قصه فیلم درباره یک نوجوان انگلیسی که پدر و مادری جادوگر دارد. هری پاتر نام این نوجوان است که پدر و مادرش به دست شخصیت شرور این داستان یعنی لرد ولدمورت کشته شده‌اند.
حال هری پاتر با بازی دنیل ردکلیف «Daniel Radcliffe» که در دنیای انسان‌های بدون جادو زندگی می‌کند به یکباره نامهای از مدرسه‌ای خاص دریافت می‌کند که او را به این مدرسه فرا می‌خواند. مدرسه‌ای که در آن هری و دیگر دوستانش یاد می‌گیرند که چگونه تبدیل به جادوگرانی ماهر شوند. این سرآغاز داستان هری پاتر و مبارزه او با لرد ولدمورت است.
قصه‌ای براساس کهن الگوها
روایت داستانی هری پاتر بر اساس کهن الگوی سفر قهرمان نوشته شده است. کهن الگویی که نه تنها آن را در آثار دیگری همچون ارباب حلقه‌ها می‌بینیم بلکه در تمامی آثار اقتباسی از ادبیات فانتزی نیز رد پای آن دیده می‌شود. الگویی که در آن قهرمان داستان وارد مسیری پر از فراز و نشیب می‌شود تا بتواند در نهایت به کمال شخصیتی خود برسد.
ساز و کار روایتی داستان هری پاتر کاملا منطبق بر این الگو است. در کنار آن ما پیرنگ اصلی قسمت اول هری پاتر را سفر و مکاشفه می‌بینیم. هری که خود نمونه‌ای از شخصیت‌های کهن الگو است در ابتدای فیلم برای مخاطبان یک انسان ساده تعریف می‌شود. در واقع نکته مثبت و مهم داستان نیز همین است که مخاطب را به یکباره وارد دنیای جادو نمی‌کند.
ورود به دنیای جادوگران
فیلم اجازه می‌دهد که مخاطب همراه با خود هری داخل دنیای جادو شود. در واقع ما به عنوان تماشاگر همان اندازه غرق در دنیای جادویی می‌شویم که هری در داخل داستان در حال دیدن دنیای جادوگران است. فیلم مخاطبان و هری را در ابتدا از دنیای عادی و کم کم به سوی دنیای جادویی می‌برد، دقیقا همچون پیرنگ سفر که در آن کاراکتر اصلی در خلال سفر خود با دنیای پیرامونش آشنا می‌شود.
نقطه قوت فیلم در نمایش جادو و فانتزی از نیمه دوم فیلم آغاز می‌شود، جایی که هری در ایستگاه قطار سوار بر ترنی جادویی شده و به سوی مدرسه جادوگران می‌رود. فیلم نیز با زیرکی خرده پیرنگ‌های داستان را یکی یکی بر سر راه مخاطب قرار می‌دهد. مثلا خود ایستگاه قطار که بر اساس واقعیت در داستان حضور دارد.
دنیای هری پاتر و خرده فرهنگ‌هایش
ایستگاه «London King’s Cross railway station» که در شهر لندن قرار دارد و اگر امروزه سری به آن بزنید در کنار یکی از ستون‌ها چرخ دستی هری پاتر را با جغدش مشاهده خواهید دید. خرده پیرنگی که باعث شده است مجموعه هری پاتر نه تنها یک داستان فانتزی بلکه تبدیل به خرده فرهنگی شود که در دنیای واقعی نیز می‌توان رد پای آن را مشاهده کرد.
خرده فرهنگی که در آن افراد با انجام تست‌های مختلف خود را محک می‌زنند که جزو کدام دسته جادوگران هستند و یا حتی در کافه‌ها از نوشیدنی‌های هم نام با خوراکی‌های درون داستان استفاده می‌کنند. این خود نشان دهنده تاثیر عمیق فرهنگی است که این مجموعه بر مخاطبان این مجموعه گذاشته است.
هری و کهن الگوی مسافر
شخصیت هری پاتر همچون داستانش از کهن الگوها تبعیت می‌کند. مهمترین نکته در مجموعه هری پاتر شخصیت‌پردازی خوب تک تک کاراکترهای داستان است. کاراکترها در خلال داستان به مخاطب معرفی می‌شوند و فیلم اجازه می‌دهد که تا آن‌ها هم همچون مخاطب از ورود به دنیای جادو شگفت زده شوند. زیرا هری همچون مخاطب برای اولین بار با معقوله جادو و دنیای جادوگران برخورد دارد. او تا قبل از این به عنوان یک انسان عادی بزرگ شده است.
هری انسان عادی است که وارد پروسه تغییر و تحول شخصیتی خود می‌شود. تغییری که مهمترین اصل شخصیت‌پردازی است و هری را به دو بخش قبل از ورود به دنیای جادوگران و بعد از آن تقسیم می‌کند. این شاید هنر جی.کی. رولینگ باشد که اجازه می‌دهد کاراکترش به آرامی پیشرفت کند و بزرگ شود. پیشرفتی که ما در مجموعه فیلم هری پاتر آن را به وضوح در بازی بازیگران نیز می‌بینیم.
بازیگران فیلم در تمامی قسمت‌های مجموعه ثابت هستند. یعنی دنیل ردکلیف که نقش هری را بازی می‌کند در فیلم اول یک نوجوان ۱۲ ساله است که همراه با نقش هری پاتر در مجموعه فیلم‌هایش بزرگ می‌شود. بزرگ شدنی که ۱۰ سال به طول می‌انجامد و همین باعث می‌شود تا مخاطب همذات‌پنداری بیشتری را با نقش او داشته باشد.
هری پاتر آغازگر ژانر جادو در سینما
مجموعه فیلم‌های هری پاتر را می‌توان سرآغاز ورود دنیای فانتزی به سینما و اختصاص ژانری تخصصی برای آن دانست. به گونه‌ای که بعد از هری پاتر و سنگ جادو ما شاهد اکران فیلم‌های بیشتری با موضوع دنیای فانتزی جادو بودیم. از فیلم‌های جانوران شگفت‌انگیز «FANTASTIC BEASTS» بگیرید تا قطب‌نمای طلایی «THE GOLDEN COMPASS» و نارنیا «the Chronicles Of Narnia» که همگی ادامه دهنده راه این مجموعه بودند.
باسلام و عرض خسته نباشید
ممنون از نکات و مقالۀ خوب تان اقای بهامیر. اما بنده از نقاد پخته و سرشناسی چون شما، انتظار تحلیل و نقد و برسی داشتم 🙂
به امید موفقیت های بیشتر تان
ممنون از نظر شما، باید عرض کنم که این مطلب بیشتر جنبه معرفی و گزارشی کوتاه از فیلم و مجموعه هری پاتر را دارد. قطعا این فیلم نکات و بررسی های خاص خود را می طلب که باید در مقالات تخصصی و مفصل به آن پرداخت.